Ik heb er in het verleden al eens een blog over geschreven, destijds naar aanleiding van de wens van de Europese Unie dat Nederland het aantal ZZP-ers aan banden legt. Er moet bekeken worden hoe we het beroep van zelfstandige beschermen. Het grote aantal zzp-ers binnen Nederland lijkt namelijk meer te maken te hebben met uitbuiting van werknemers dan met een daadwerkelijke groei in ondernemers en het ondernemerschap binnen Nederland. Met het, deze week bekend gemaakte, regeerakkoord lijkt Rutte hierin stappen te willen nemen, zo wordt er een minimum-tarief ingesteld voor zzp-ers en de verfoeide modelcontracten worden vervangen door opdrachtgeversverklaringen. Nu heerst de vraag; gaat het ver genoeg? In dit blog geef ik (Jelmer) graag mijn persoonlijke mening.
Minimumtarief voor zzp-ers tussen de 15 en 18 euro
Er is een ongeschreven regel binnen het zzp-land dat wanneer je minder dan 50 euro vraagt je jezelf in de vingers aan het snijden bent. Natuurlijk hangt dit voor een gedeelte af van het beroep, zo kan een vrachtwagenchauffer of bouwvakker vaak meer uren maken dan een advocaat. De niet factureerbare tijd moet meegenomen worden in de wel factureerbare tijd. Wat exact rendabel is hangt af van het beroep, maar op het eerste zicht is een minimumtarief tussen de 15 en 18 euro voor zzp-ers te laag.
De genoemde 50 euro is immers (bijna) het driedubbele van het bedrag. Het kabinet stelt echter stellig; wanneer je minder dan de genoemde 15 tot 18 euro verdient dan val je niet onder de noemer ‘zelfstandige’ maar zou je behandeld moeten worden als werknemer. De werkgever betaalt hier dan ook werknemersverzekeringen voor. Dat lijkt een goede stap in het beschermen van werknemers. Maar wacht even? Andere plannen van het regeerakkoord staan hier volledig haaks op. Zo wordt het makkelijker om werknemers te ontslaan en zzp-ers in te huren. Dit zal hoogstwaarschijnlijk enkel tot meer onzekerheid leiden, iets wat ook door Han Busker (FNV-voorzitter) werd aangekaart.
Het motto (van Rutte III) is vertrouwen in de toekomst, maar de onzekerheid voor de middengroepen dreigt de komende jaren verder toe te nemen. – Maurice Limmen, voorzitter CNV.
Op fora en nieuwsbronnen zag je de terechte vraag over prijsafspraken dan wel prestatievergoeding bij het minimum-tarief voor zzp-ers langskomen. Stel dat je als zzp-er niet per uur betaald krijgt maar bijvoorbeeld per geschreven regel (voor wanneer je schrijver bent) of per bezorgde pizza of pakketje (als bezorger)? Dan is het onduidelijk of je boven of onder het wettelijke minimumloon zit. Op deze manier kan het vastgestelde minimumtarief alsnog omzeild worden door werkgevers en zelfstandigen. Deze hoeven voortaan enkel te voorkomen dat ze per uur uitbetalen dan wel uitbetaald krijgen en maken voortaan prijsafspraken per opdracht.
In goede tijden zou je geld moeten sparen
Ik heb in mijn jeugd van mijn ouders meegekregen dat je in goede tijden moest sparen voor het moment waarop het wellicht iets minder gaat. Deze wijsheid lijkt het kabinet met het huidige regeerakkoord niet in pacht te hebben. Sterker nog het huidige kabinet lijkt een wel erg groot deel van onze schatkist te spenderen. Ook de Volkskrant schreef hierover een bericht met de titel ‘leef nu, betaal later‘. De grootste kosten liggen in een belastingverlaging voor de kiezer, die er vervolgens niets van merkt omdat het niet om meer dan een procent koopkrachtstijging lijkt te gaan. Zonde dus dat het geld uit onze schatkist hiervoor wordt gebruikt, vooral omdat het ons als land erg kwetsbaar maakt. Beter hadden we het geld kunnen gebruiken toen het met ons land slechter ging en zouden we op dit moment iets meer belasting gaan vragen om onze schatkist aan te vullen. Precies het tegenovergestelde van wat het huidige kabinet nu wil gaan doen.
De onzekerheid over wat nou precies de bedoeling is van het minimumtarief voor zzp-ers, het vereenvoudigde ontslagrecht van werknemers en het uitgeven van een fors bedrag van de schatkist van de staat brengen twijfels met zich mee. Is het minimum-tarief voor zzp-ers niet veel te laag en hoe gaat het in de praktijk werken in combinatie met het vereenvoudigde ontslagrecht van werknemers? We moeten bedenken dat zzp-ers zelf verantwoordelijk zijn voor het opbouwen van hun pensioen en het hebben van een arbeidsongeschiktheidsverzekering. Kan dat voor 15 euro per uur?
Een zelfstandige is zelf verantwoordelijk voor het opbouwen van pensioen. Ook een eventuele verzekering tegen arbeidsongeschiktheid moeten zelfstandigen zelf betalen. Zo’n 80 procent van de zzp’ers – in totaal ongeveer een miljoen Nederlanders – is op dit moment niet verzekerd. – Ronald Dekker, Universiteit van Tilburg
FNV zelfstandigen, belangenbehartigingspartij voor zzp’ers, geeft aan in principe blij te zijn met het vastgelegde minimum-tarief maar meldt daarbij teleurgesteld te zijn in het feit dat het niet verplicht is gemaakt voor zzp-ers om een (collectieve) arbeidsongeschiktheidsverzekering te regelen. Iets waar het CDA en de ChristenUnie beiden wel voor gepleit hebben. Helaas mocht dit het regeerakkoord niet halen. De mening van FNV zelfstandigen is dat het vastgelegde minimumtarief van 15 tot 18 euro te laag is zonder dat hierbij verplicht een arbeidsongeschiktheidsverzekering geregeld is, daarbij wordt het opbouwen van een pensioen überhaupt nog niet genoemd.
Conclusie
Het vastleggen van een minimum-tarief voor zzp-ers is beter dan niets, maar tegelijkertijd is het helaas nu niet veel meer dan dat. Het kabinet had beter vast kunnen leggen dat het regelen van een arbeidsongeschiktheidsverzekering, dan wel of niet collectief, verplicht zou zijn. Daarnaast zou het ons kabinet gesierd hebben over het pensioen van de grote groep aan zelfstandigen na te denken. Nu lijkt het alsof er over belangrijke thema’s slechts 1 kort avondje gedebatteerd is en het gepresenteerde regeerakkoord het gevolg hiervan is. Naar mijn mening had er meer ingezeten. Ik ben benieuwd naar de mening van jou als zelfstandige. Wil je jouw mening delen? Reageer dan onderaan op dit blog.
